De buitenste deurklink van onze voordeur is gemaakt in de vorm van de Griekse letter π (“pi”). Geregeld krijg ik wel eens vragen over waarom dat is, en of ik iets heb met wiskunde. Nu ook “pi” in de naam van mijn zaak verwerkt is, komt een beetje meer uitleg misschien wel van pas.
De initialen van mijn voornaam en die van mijn echtgenoten vormen samen “pi”. Toen we een aantal jaren geleden besloten te trouwen, hebben we ons trouwfeest ook in dat opzicht (gecombineerd met een “fluo” thema) georganiseerd. Zij die daar toen aanwezig waren, zullen beamen dat dat feest een super ambiance had en nog lang zal in het geheugen blijven.
“pi” is echter meer dan een combinatie van onze initialen. In de hedendaagse wiskunde en fysica (waar ik inderdaad wel iets mee heb) is π alomtegenwoordig, en heeft het diverse belangrijke betekenissen en eigenschappen, die ook symbolisch kunnen vertaald worden naar een huwelijk of relatie, en ook naar een professionele activiteit:
- π is de verhouding tussen de diameter en de omtrek van een cirkel, en in het kwadraat is het de verhouding tussen de diameter en de oppervlakte van een bol. Nu worden zowel de cirkel als de bol in de 2D- en 3D-meetkunde in een aantal opzichten beschouwd als de “ideale” vormen: het zijn vormen waarbij de verhouding van omtrek ten opzichte van oppervlakte (2D) of van oppervlakte ten opzichte van inhoud (3D) de kleinst mogelijke waarde heeft. Met andere woorden, er is geen enkel ander 3D-lichaam te bedenken met de inhoud in kubieke meter van een bol waarvan de oppervlakte kleiner is dan die van een bol. Dat heeft zo zijn gevolgen voor bijvoorbeeld energie-inhoud en andere belangrijke verschijnselen in de fysica. Het is ook de reden waarom in geïsoleerde omstandigheden (in vacuum, geen zwaartekracht, …) ieder volume gas of vloeistof uiteindelijk steeds een bolvorm zal aannemen (kijk maar naar planeten en sterren). π is dus een symbool voor perfectie.
- Alhoewel π in wiskundige formules heel exact kan worden gedefinieerd, is de juiste getalwaarde onmogelijk te bepalen. Alle getalwaarden die over π kunnen gevonden worden zijn benaderingen.
- De getalwaarde van π is een getal dat (zoals genoegzaam bekend) begint met 3.14 (vandaar dat bijvoorbeeld in de Verenigde Staten omwille van hun datumnotatie 14 maart “gevierd” wordt als “pi-day”). Achter die eerste cijfers volgt echter een oneindig aantal andere cijfers, waarin op geen enkele manier een herhalend patroon kan gevonden worden (de getalwaarde van 1/11de is bijvoorbeeld 0.0909090909… waarbij “09” een steeds herhalend patroon is). Deze eigenschap van π is zelfs wiskundig bewezen. π gaat dus voor onbepaalde duur door zonder ooit in herhaling te vallen…
U kan zich dus wel voorstellen hoe π kan vertaald worden in een onophoudend streven naar harmonie, perfectie en afwisseling?